Việc theo dõi quá trình phát triển răng miệng của con là điều vô cùng quan trọng trong những năm đầu đời. Một trong những vấn đề khiến nhiều ba mẹ lo lắng chính là thiếu mầm răng ở trẻ. Vậy thiếu mầm răng ở trẻ là gì? Tác hại của thiếu mầm răng ở trẻ như thế nào? Hãy cùng MID tìm hiểu trong bài viết dưới đây

Mầm răng ở trẻ là gì?
Mầm răng là phần mô nằm sâu trong xương hàm, được hình thành từ khi trẻ còn là bào thai, chính xác là giai đoạn từ tuần thứ 4 đến tuần thứ 6 của thai kỳ. Mầm răng đóng vai trò như “nền móng” quyết định chiếc răng sữa hay răng vĩnh viễn có mọc hay không. Khi mầm răng phát triển đầy đủ, răng sẽ mọc lên đúng thời điểm. Ngược lại, nếu mầm răng bị thiếu hoặc không phát triển, trẻ sẽ có nguy cơ gặp tình trạng thiếu mầm răng ở trẻ, khiến quá trình mọc răng bị gián đoạn hoặc không diễn ra.
Thiếu mầm răng là như thế nào?
Thiếu mầm răng là tình trạng trẻ không có mầm của một hoặc nhiều răng ngay từ lúc sinh ra. Điều này khiến chiếc răng tương ứng không thể mọc được, dù ba mẹ chờ trong thời gian dài. Thiếu mầm răng ở trẻ có thể xảy ra ở cả răng sữa và răng vĩnh viễn, trong đó thiếu mầm răng vĩnh viễn phổ biến hơn và gây ảnh hưởng lớn đến chức năng răng miệng. Khi không có mầm răng, răng sẽ không mọc lên dù có đủ không gian và trẻ hoàn toàn khỏe mạnh. Đây là tình trạng bẩm sinh, chỉ được xác định chính xác qua chụp X-quang răng.

Các dạng thiếu mầm răng ở trẻ
Thiếu mầm răng ở các bé được chia thành nhiều dạng với mức độ khác nhau.
- Phổ biến nhất là thiếu mầm răng từng phần, tức là trẻ chỉ thiếu một hoặc vài mầm răng, thường xuất hiện ở răng cửa bên hoặc răng hàm nhỏ.
- Một dạng khác là thiếu mầm răng đối xứng là khi trẻ thiếu cùng một loại răng ở cả hai bên hàm.
- Một dạng hiếm gặp hơn là thiếu mầm răng toàn bộ, khi trẻ gần như không có mầm răng sữa và mầm răng vĩnh viễn.
Mỗi dạng thiếu mầm răng sẽ dẫn đến hậu quả khác nhau, nên bố mẹ cần phải theo dõi thường xuyên để nhận biết và đưa đến nha sĩ kịp thời.
Dấu hiệu thiếu mầm răng ở trẻ
Nhận biết sớm các dấu hiệu thiếu mầm răng giúp ba mẹ can thiệp đúng thời điểm. Một số biểu hiện thường gặp gồm: trẻ quá tuổi mọc răng nhưng chưa thấy răng nhú lên; răng sữa rụng nhưng không có răng vĩnh viễn mọc thay thế; khoảng trống trên cung hàm tồn tại lâu bất thường; răng mọc lệch, chen chúc hoặc khuôn mặt phát triển không cân đối do thiếu lực nâng đỡ từ răng. Trong nhiều trường hợp, trẻ vẫn ăn uống bình thường nên ba mẹ dễ bỏ qua, do đó việc kiểm tra nha khoa định kỳ là vô cùng quan trọng.
Nguyên nhân thiếu mầm răng ở trẻ
Nguyên nhân gây thiếu mầm răng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó phổ biến nhất là yếu tố di truyền. Nếu ba hoặc mẹ từng thiếu răng bẩm sinh thì trẻ có nguy cơ cao mắc tình trạng tương tự. Ngoài ra, các bất thường trong quá trình phát triển bào thai như nhiễm virus, thiếu dinh dưỡng hoặc mẹ dùng thuốc không phù hợp trong thai kỳ cũng có thể ảnh hưởng đến sự hình thành mầm răng. Một số hội chứng bẩm sinh như loạn sản ngoại bì, Down… thường đi kèm tình trạng thiếu mầm răng. Vệ sinh bẩn, không kỹ càng hoặc chấn thương vùng hàm mặt khi trẻ còn nhỏ cũng có thể tác động đến mầm răng đang phát triển.

Tác hại của thiếu mầm răng ở trẻ
Tình trạng thiếu mầm răng ở trẻ gây ra nhiều hậu quả dài hạn nếu không được phát hiện sớm. Trẻ có thể gặp khó khăn trong ăn nhai do thiếu răng, dẫn đến tiêu hóa kém và hấp thu dinh dưỡng bị ảnh hưởng. Thiếu răng còn làm trẻ phát âm không rõ, dễ nói ngọng do hơi thổi qua khoảng trống răng. Về thẩm mỹ, khoảng trống lớn trên cung hàm khiến trẻ tự ti khi lớn lên. Về cấu trúc hàm mặt, răng xung quanh khoảng trống sẽ nghiêng, xô lệch và gây sai khớp cắn, ảnh hưởng cả thẩm mỹ lẫn chức năng. Lâu dài, điều này có thể ảnh hưởng đến phát triển khuôn mặt và cần can thiệp chỉnh nha phức tạp.
Cách phát hiện và xử lý thiếu mầm răng ở trẻ
Để phát hiện thiếu mầm răng ở các bé, ba mẹ nên đưa trẻ khám răng khi trẻ khoảng 12 tháng tuổi hoặc ngay khi thấy răng mọc bất thường. Nha sĩ sẽ tiến hành chụp X-quang để kiểm tra số lượng mầm răng và đánh giá tình trạng phát triển của từng răng. Tùy mức độ, phương án xử lý có thể bao gồm: giữ răng sữa lâu hơn để duy trì khoảng trống; can thiệp chỉnh nha nếu răng mọc lệch; hoặc phục hình bằng răng giả, implant mini khi trẻ đủ tuổi. Việc điều trị đúng thời điểm giúp hạn chế tác động tiêu cực đến xương hàm và đảm bảo chức năng ăn nhai cho trẻ.

Phòng ngừa thiếu mầm răng ở trẻ
Phòng ngừa thiếu mầm răng cần bắt đầu từ giai đoạn mẹ mang thai. Mẹ nên bổ sung đầy đủ các dưỡng chất quan trọng như canxi, vitamin D và protein để hỗ trợ sự hình thành mầm răng khỏe mạnh. Trong thai kỳ, mẹ tránh tự ý dùng thuốc và cần thăm khám định kỳ để phát hiện sớm các bất thường. Sau khi trẻ chào đời, ba mẹ nên duy trì khám răng định kỳ cho bé từ 1 tuổi trở lên, theo dõi sát sao quá trình mọc răng và chăm sóc vệ sinh răng miệng khoa học ngay từ những tháng đầu đời.
Ở giai đoạn bé chưa thể đánh răng, ba mẹ có thể sử dụng các sản phẩm hỗ trợ làm sạch khoang miệng an toàn như xịt răng miệng Midkid A+, giúp giữ khoang miệng sạch khuẩn, giảm nguy cơ viêm nhiễm và tạo môi trường thuận lợi cho mầm răng phát triển đúng cách. Khi có dấu hiệu bất thường, ba mẹ cần đưa trẻ đi kiểm tra sớm để giảm nguy cơ thiếu mầm răng và giúp trẻ có hàm răng khỏe mạnh trong tương lai.
Thiếu mầm răng ở trẻ là vấn đề bẩm sinh nhưng hoàn toàn có thể phát hiện sớm và can thiệp kịp thời nếu ba mẹ hiểu rõ dấu hiệu và theo dõi quá trình mọc răng của con ngay từ những tháng đầu đời. Việc chăm sóc răng miệng đúng cách, khám nha khoa định kỳ và sử dụng các sản phẩm hỗ trợ làm sạch phù hợp cho từng độ tuổi như Midkid sẽ giúp bé có nền tảng răng miệng khỏe mạnh, hạn chế tối đa nguy cơ thiếu mầm răng. Ba mẹ hãy luôn đồng hành cùng con trong từng giai đoạn phát triển, để mỗi nụ cười của bé đều là một nụ cười trọn vẹn và khỏe mạnh.

